Pieczyska kolebką Wyśmierzyc

Pieczyska kolebką Wyśmierzyc

 

       Informacje dotyczące miejsca, w którym narodziły się Wyśmierzyce są bardzo skąpe, wręcz śladowe. Przekaz najstarszy, a więc legenda spisana przez Dominika Górnickiego, zawierająca tekst, w którym autor powołuje się na rękopis mnicha Ignacego Pieniążka z roku 1301, odnosi się kilkakrotnie do tego tematu, ale miejsce tych narodzin określa bardzo nieprecyzyjnie. Stosowny fragment tej legendy brzmi następująco: ,,Dawno, bardzo dawno, bom był jeszcze mały, a teramem siwy i pochyły, do Grodu Wyszymira, co z grzmiącego strumienia akwę czerpie a nie z wodnej Pilicy, a w borach i błotach ukryty, na wielki wiec zebrał Mściwój stary rycerstwo...” I nieco dalej: ,,Oba te grody co na czarnej górze i białej, do naszego grodu, co na błotach, należą”. Kolejna Informacja, zawarta jest w dalszej części legendy, traktującej o pokonaniu Tatarów i nadaniu Wyśmierzycom, po tym militarnym sukcesie, nowej, zmienionej nieco nazwy i znajduje się w przytaczanym już wcześniej cytacie dotyczący zgody na przeniesienie ,,grodu” na ,,suche” miejsce. Wreszcie, autor kroniki, Dominik Górnicki, analizując przekaz Ignacego Pieniążka a także inne informacje, głównie topograficzne i fizjograficzne, wyciąga następujący wniosek: ,,Miejscowość piaszczysta z rozmaitymi pagórkami pod wsią Grzmiąca, zdaje się jest to miejsce, gdzie przed wiekami istniał Gród Wyszymira...” Jeszcze dalej konstatuje: ,,Obecnie Wyśmierzyce i Przybyszew widocznie nie na tych miejscach istnieją gdzie były zaczątki budowania”. Wszystkie przytoczone wyżej informacje spisane w kronice Dominika Górnickiego w oparciu o legendy, mówią jedynie tyle: ,,gród” - przyjmijmy wioska, osada – leżał w bagnach, błotach, lasach, a mieszkańcy czerpali wodę z ,,grzmiącego strumienia”. Jest w pobliżu Wyśmierzyc takie miejsce – to Pieczyska. W opowiadanej z pokolenia na pokolenie ustnej tradycji, Pieczyska są kolebką Wyśmierzyc. Były one rzekomo połączone z późniejszym miastem brukowaną drogą, którą rozebrano przeznaczając kamień na budulec dla innych dróg czy budynków. To tam miało zapaść się w błota duże miasto z kilkoma kościołami. Każdy rodowity wyśmierzyczanin związany jest z tym miejscem emocjonalnie, sentymentalnie i jest w tym związku coś zdecydowanie metafizycznego…

 

 

Źródło: Wyśmierzyce, historia i teraźniejszość

Na przestrzeni dziejów

Tadeusz Rostkowski