1. Pomnik błogosławionego ks. prof. dr. Franciszka Rosłańca w Wyśmierzycach.
Pomnik błogosławionego ks. prof. dr. Franciszka Rosłańca
w Wyśmierzycach.
Pomnik błogosławionego ks. prof. dr. Franciszka Rosłańca został odsłonięty 12 czerwca 2005 roku w Wyśmierzycach. Ksiądz Franciszek Rosłaniec urodził się w Wyśmierzycach 19 grudnia 1889 roku. W roku 1900 ukończył szkołę elementarną i wstąpił do radomskiego gimnazjum mieszczącego się w popijarskim gmachu w Rynku. Za udział w strajku w roku 1905, został z tej szkoły relegowany. Mając świadectwo ukończenia czterech klas gimnazjum i stosowne zezwolenie władz rosyjskich, przystąpił do egzaminu wstępnego do Seminarium Duchownego w Sandomierzu, w którym wykładał stryjeczny brat jego matki, ks. prałat Józef Kawiński. 2 czerwca 1905 roku przeszedł pomyślnie egzamin i rozpoczął naukę Seminarium. Sześć lat później zdał maturę, uzyskując najwyższe oceny: ,,cum nota optima”, a 16 lipca 1911 roku, w katedrze sandomierskiej, otrzymał święcenia subdiakonatu. Po zdaniu egzaminu maturalnego został skierowany na studia we Włoszech. Do Rzymu wyjechał pod przybranym nazwiskiem ,,Rapelewski” i rozpoczął tam naukę na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Gregoriańskiego. W trakcie studiów otrzymał święcenia kapłańskie. Nastąpiło to 6 czerwca 1914 roku w bazylice św. Jana na Lateranie – najważniejszej świątyni katolickiej na świecie. Studia na Uniwersytecie Gregoriańskim zakończył rok później, uzyskując stopień doktora.
Ponieważ ziemie polskie, jak i cała Europa, ogarnięte były wówczas działaniami wojennymi, Franciszek Rosłaniec pozostał we Włoszech i kontynuował studia w Papieskim Instytucie Biblijnym, które ukończył z tytułem licencjata. Do Polski powrócił po zakończeniu wojny i odzyskaniu niepodległości, włączając się w proces tworzenia na Uniwersytecie Warszawskim, Wydziału Teologii Katolickiej. W roku 1920 został wykładowcą tej uczelni, a w latach 1931/32 i 1937/38 był dziekanem Wydziału Teologii. Poza działalnością dydaktyczną ks. Rosłaniec zajmował się pracą naukową publikując wiele rozpraw z dziedziny eschatologii i biblistyki. Biblia nieustannie go fascynowała, inspirowała i stał się jej znanym i cenionym egzegetą. Poza pracą dydaktyczną i naukową znajdował czas na inne posługi kapłańskie. Pracował jako kapelan w Przytulisku przy ulicy Belwederskiej i w Zgromadzeniu Sióstr Westiarek Jezusa przy ulicy Brackiej. W 1933 roku został honorowym kanonikiem Kapituły Katedralnej w Sandomierzu.
Ks. Franciszek Rosłaniec nigdy nie stracił kontaktu z rodzinnymi Wyśmierzycami. Przyjeżdżał tu, gdy tylko pozwalał mu na to czas. Cieszył się wśród wyśmierzyczan wielką sympatią, szacunkiem i poważaniem, a w mszach , które odprawiał w kościele , w którym przyjął chrzest, uczestniczyło zawsze wielu wiernych. 4 września 1939 roku, został aresztowany przez Niemców. Ostatecznie , po pobycie w więzieniach w Polsce – między innymi na Pawiaku – w grudniu 1940 roku znalazł się na Pawiaku – w grudniu 1940 roku znalazł się w Dachau. Otrzymał tam numer obozowy 22687. Niemcy prowadzili w obozie w Dachau planową politykę wyniszczania duchownych, głodząc ich i zmuszając do niezwykle ciężkiej, wyczerpującej organizm pracy. Ostatecznie, więźniowie wyniszczeni fizycznie i psychicznie, trafiali do Mauthausen lub Linzu, by tam, po zagazowaniu, skończyć życie. Ich zwłoki palono w krematorium w Hartheim. W więzieniach i obozie, ks. Rosłaniec nie tracił wiary. Cieszył się, że można cierpieć z Chrystusem i dla niego. W czerwcu 1942 roku zasłabł na placu apelowym i został umieszczony w tzw. bloku inwalidów, w którym zaopiekował się nim kleryk Tadeusz Dulny. Najprawdopodobniej zastosowano wobec niego standardową procedurę obozową: wywiezienie i zagazowanie. Władze obozowe powiadomiły rodzinę, że zmarł w Dachau, 20 listopada 1942 roku. 13 czerwca 1999, wśród 108 męczenników, został ogłoszony, przez papieża Jana Pawła II, błogosławionym.
Inicjatorem wzniesienia pomnika ku czci i pamięci błogosławionego Franciszka Rosłańca było Towarzystwo Przyjaciół Wyśmierzyc, a niestrudzonym propagatorem tej idei jego prezes, mecenas Marian Redlicki. Ostatecznie, powołany został Komitet Budowy Pomnika na czele którego stanął prezes M. Redlicki. Do najbardziej zaangażowanych społeczników uczestniczących w pracach nad pomyślnym zakończeniem prac Komitetu należeli: Jerzy Grosicki, prof. Lesław Pytka, ks. Jan Bociek.
Całość obiektu składa się z głazu narzutowego i stojącej na nim figury ks. Franciszka Rosłańca wyrzeźbionej w białym piaskowcu. Twórcą rzeźby jest artysta Marek Szczepanik.
Na przytwierdzonej do głazu granitowej płycie zamieszczono inskrypcję: ,,Bł. ks. prof. Franciszek Rosłaniec 19 XII1889 – 20 XI 1942 Więzień Pawiaka i Dachau ,,I u Ciebie Panie jest łaska bo Ty każdemu oddasz według jego czynów” (Psalm 62) Rodacy Wyśmierzyce 12.06.2005 r.
W uroczystości odsłonięcia pomnika, która odbyła się 12 czerwca 2005 roku poza przedstawicielami duchowieństwa, wzięli udział między innymi: Marszałek woj. Mazowieckiego, Zbigniew Kuźmiuk i starosta powiatu białobrzeskiego, Andrzej Wiśniewski. Po zakończeniu liturgii mszy św. J. E. Arcybiskup doktor Zygmunt Zimowski odmówił modlitwę poświęcenia, po której dokonał aktu poświęcenia pomnika i przecięcia biało – czerwonej wstęgi. Po tym akcie nastąpiło składanie wiązanek kwiatów, podziękowania i udzielenie wszystkim zgromadzonym błogosławieństwa.
